Nuk mund të mohohet që për shumë nga ne (jo të gjithë) muaji dhjetor është një muaj festiv të paktën nga ndjesia e brendshme dhe kjo na bën të jemi më në qef. Mbase këto emocione në periudhën afatshkurte edhe mund të na bëjnë më pak të disciplinuar nga aspekti i financave personale. Pra, mund të jemi më “dorë-lëshuar.”
Pikërisht tani dua të shrytëzoj këtë periudhë të ju rikujtoj për një çështje të ndërlikuar por të rëndësishme: Dallimi mes nevojës dhe dëshirës.
Është e paimagjinueshme sa shpejt një dëshirë mund të kthehet në nevojë. Këtë e vura re një herë kur kalimthi në qytet pashë një reklamë për patika/atlete të reja të vrapit. E mendova dhe thash, “po unë tashmë e kam një palë.” Dhe pastaj ishte çështje ditësh kur ato patika ishin në dollapin tim. Pastaj u ndala dhe mendova se si arrita te ky vendim.
PYETJA E RËNDËSISHME QË DUHET BËRË ËSHTË: A KAM VERTETË NEVOJË PËR KËTË GJË?
Natyrisht, përgjigja nuk është aq e thjeshtë dhe e lehtë. Në instiktin e parë tendenca është që përgjigja të jetë pozitive duke e arsyetuar diçka si në vijim: “E meritoj” “Për këtë po punoj” “Më bën të ndihem mirë.” Këto mbase mund të jenë të vërteta dhe nuk do të thotë që janë të gabuara edhe pse arsyetimi anon nga ana emocionale (impulsive). Por kujtoje pak sa shpesh nga gjërat që bleni përfundojnë në listë të gjërave të grumbulluara në garazhë apo depo për t’u dhuruar apo edhe hudhur.
Fatkeqësisht nuk ekziston një listë prej 100 gjërave që secili nga ne apo familje duhet të ketë. Kjo është pjesë e asaj që i bën financat personale kaq komplekse. Këto vendime përfundojnë të jenë tepër personale dhe e vetmja mënyrë për të ditur ndryshimin mes dëshirës dhe nevojës është të kuptosh vlerat e tua.
NJË METODË PËR TË AKOMODUAR NEVOJAT DHE DËSHIRAT
Nuk ka nevojë që patjetjer të sakrifikohet kur vendoset në mes dy gjërave në këtë rast asaj që nevojitet dhe asaj që duket si dëshirë. Mendoj që radhitja ka rëndësi dhe nevojat radhiten më lartë në shkallën e prioriteteve. Por metoda e mëposhtme (së paku ajo që unë e praktikoj) është e përshtatshme për të akomoduar nevojat dhe dëshirat. Ska nevojë të përfeksionohet menjëherë, por së paku të filloni dhe pastaj me kohë do të përmirësoheni.
Le të vazhdojmë me specifikat e metodës. Kjo metodë përfshin tri shtylla kryesore ku shkojnë paratë nga paga juaj:
- Shpenzimet për nevoja – 60% – 70% e pagës neto. Këto shpenzime janë të pashmangshme dhe mund të parashikohen me lehtësi. Këtu përfshihen: shpenzimet e banimit përfshirë rrymë, ujë, ngrohje, mbeturinat, shpenzimet e transportit (veturës apo atij publik), shpenzimet ushqimore, shpenzimet e të dalurit në punë, dhe abonimet e ndryshme për internet & tv.
- Kursime dhe investime – 10% – 20%. Një pyetje që mund të lindë këtu është, çka po mendon me “investime?”Kjo do të shqyrtohet në një shkrim tjetër, por fillimisht e gjitha kjo kategori mund të vendoset në kursime.
- Shpenzimet për dëshira (“guilt-free”) – 20% – 30%. Kjo kategori përfshinë shpenzimet për argëtim dhe “dëshirat” tjera.
Varësisht pagës suaj, këto përqindje mund të lëvizin nga pak, por për nga rënditja dhe prioriteti ajo rënditje qëndron. Ju mund të bëni ndryshime varësisht situatës suaj.